Zatarcie skazania to instytucja prawa karnego, która sprowadza się do uznania prawomocnego skazania danej osoby w postępowaniu karnym za niebyłe na skutek upływu odpowiednio długiego okresu czasu. Powyższe sprowadza się do usunięcia wpisu w Krajowym Rejestrze Karnym, co oznacza, że dana osoba może ponownie uzyskać zaświadczenie o niekaralności i może przedstawiać się jako osoba niekarana.
Zatarcie skazania z mocy prawa następuje po upływie określonego Kodeksem karnym czasu. Jest on zróżnicowany w zależności od rodzaju i wysokości kary orzeczonej w wyroku skazującym.
W razie skazania na karę pozbawienia wolności lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.
W razie skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
W razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
W razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
W razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia.
Jeżeli orzeczono środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.
Wniosek składa się do sądu, który wydał orzeczenie. Jeżeli w I instancji wyroki wydało kilka sądów, właściwym sądem jest ten sąd, który jako ostatni wydał wyrok. Jeżeli orzekały sądy różnego rzędu, właściwy jest sąd wyższego rzędu. Opłata od wniosku jest stała i wynosi 45 zł.
Artykuł został przygotowany w ramach kampanii edukacyjnej „Masz prawo wiedzieć” realizowanej przez Stowarzyszenie OPPEN w 2022 r.
Projekt finansowany jest ze środków otrzymanych od:
– miasta Opola,
– powiatu kędzierzyńsko – kozielskiego,
– powiatu kluczborskiego,
– powiatu nyskiego,
– powiatu oleskiego,
– powiatu opolskiego,
– powiatu prudnickiego.
Photo by Matthew Ansley on Unsplash
