Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego (ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego lub w formie umowy darowizny, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Przepisy Kodeksu Cywilnego przewidują możliwość odwołania darowizny.
1. Odwołanie darowizny niewykonanej: darczyńca może odwołać darowiznę jeszcze niewykonaną, jeżeli po zawarciu umowy jego stan majątkowy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.
2. Odwołanie darowizny wykonanej: jeżeli obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności.
Zwrot przedmiotu odwołanej darowizny następuje na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Jednakże darowizna nie może być odwołana z powodu niewdzięczności, jeżeli darczyńca obdarowanemu przebaczył. Jeżeli w chwili przebaczenia darczyńca nie miał zdolności do czynności prawnych, przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem.
Odwołania darowizny mogą również dokonać spadkobiercy darczyńcy. Odwołanie to może nastąpić z powodu niewdzięczności, pod warunkiem, że darczyńca w chwili śmierci był uprawniony do jej odwołania albo gdy obdarowany umyślnie pozbawił darczyńcę życia lub umyślnie wywołał rozstrój zdrowia, którego skutkiem była śmierć darczyńcy. Darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym uprawniony do odwołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego.
Odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie.
Artykuł został przygotowany w ramach kampanii edukacyjnej „Masz prawo wiedzieć” realizowanej przez Stowarzyszenie OPPEN w 2022 r.
Projekt finansowany jest ze środków otrzymanych od:
– miasta Opola,
– powiatu kędzierzyńsko – kozielskiego,
– powiatu kluczborskiego,
– powiatu nyskiego,
– powiatu oleskiego,
– powiatu opolskiego,
– powiatu prudnickiego.
Photo by Towfiqu barbhuiya on Unsplash
